Hình 1: Một số thành viên chính của công ty phát hành phim Wave Releasing (từ trái qua): Kenneth Nguyễn, Hàm Trần, Timothy Linh Bùi, Stephane Gauger, Nguyen “Wyn” Tran. (Hình: Trung Ðỗ/Người Việt)
Hình 2: “Poster” của “Cú Và Chim Se Sẻ” (Owl and the Sparrow), là phim đầu tiên trong loạt phát hành của Wave Releasing. (Hình: owlandthesparrow.com)
Bài và hình: Trung Ðỗ/Người Việt
WESTMINSTER, California (NV) - Lần đầu tiên trong lịch sử điện ảnh người Việt tại Hoa Kỳ, một công ty phát hành phim của cộng đồng Việt Nam ra đời, mở đường cho phim của người Việt sản xuất đi vào hệ thống rạp Mỹ.
Mới đây, công ty phát hành phim Wave Releasing, gồm các thành viên tên tuổi trong ngành điện ảnh Việt Nam tại California, đã chính thức thành hình.
Hàm Trần, giám đốc tiếp thị, cho biết, “Wave Releasing là hy vọng và tương lai của con đường chính danh cho phim Việt Nam đi vào rạp Mỹ.”
Hàm Trần từng là đạo diễn phim “Vượt Sóng” (Journey from the Fall) nổi tiếng trong cộng đồng Việt Nam. Hơn hai năm qua, phim này cũng được giới học giả bản xứ quan tâm đặc biệt. Hồi đầu năm 2008, học khu Anaheim đã chính thức đưa “Vượt Sóng” vào học trình chính thức của tất cả các trường trực thuộc.
Wave Releasing do người Việt sở hữu, gồm các nhà đầu tư gốc Việt tại California, dự tính mời các thân hữu đến dự buổi ra mắt phim “Cú và Chim Se Sẻ” (Owl and the Sparrow) vào đêm Thứ Tư 14 Tháng Giêng, 2009 sắp tới đây. Ðây cũng là một buổi gây quỹ, do cô Ngọc Tịnh Nguyễn, First Vietnamese American Bank, giúp Wave Releasing tổ chức tại rạp Regal Cinema ở góc đường Brookhurst & Chapman.
Sự kiện công ty này bắt đầu phát hành phim, đánh dấu một cột mốc phát triển mới cho nền nghệ thuật của người Việt hải ngoại.
Theo Hàm Trần dự định, “Dân Biểu Trần Thái Văn, diễn viên Kiều Chinh, ca sĩ Như Loan, và nhiều nhân vật nổi tiếng khác trong cộng đồng Việt Nam cũng sẽ có mặt trong dịp này.”
Từ Thứ Sáu 16 Tháng Giêng, 2009 trở đi, “Cú và Chim Se Sẻ” sẽ chiếu liên tục tại các rạp Mỹ.
Ở San Jose, “Cú và Chim Se Sẻ” sẽ có mặt từ 23 Tháng Giêng, 2009.
Và kể từ lúc ấy, phim của người Việt sản xuất sẽ có đường trực tiếp đi vào các hệ thống rạp Mỹ, hoàn toàn khác với bối cảnh trước đó.
“Xưa nay, sau khi sản xuất phim, các nhà làm phim người Việt mình phải tự trang trải việc mua rạp, thuê giờ chiếu phim, tự lo hoàn toàn từ đầu tới cuối,” Hàm Trần kể.
Nhớ lại “Dòng Máu Anh Hùng,” là bộ phim dã sử, tình cảm khá công phu và hay, “vậy mà suốt 2 năm không vô rạp Mỹ được, các nhà sản xuất tự xoay xở, không kể nhiều lần chiếu không thu tiền. Sau đó phim này phải bán đứt vào tay nhà phát hành phim bản xứ,” Hàm Trần cho ví dụ.
Nay, đạo diễn trẻ này thừa nhận, nhóm điện ảnh trẻ gốc Việt đã lấy cảm hứng và nương theo thành công của Vượt Sóng mà quyết tâm gầy dựng giang sơn phát hành phim riêng cho người Việt trên đất Mỹ.
Một phần lý do khác, theo Hàm Trần giải thích, “Ngoài sự xa lạ, người Mỹ không cảm nhận được cái hay của phim do người Việt sản xuất cho khán giả Việt, các công ty điện ảnh bản xứ còn không tin phim Việt Nam sẽ thành công, nghĩa là có đủ khán giả, nên họ sẽ không mặn mòi việc phát hành phim do người Việt dựng.”
Giám đốc phát triển doanh vụ Wave Releasing khẳng định, “Công ty sẽ nhắm vào giới thưởng ngoạn điện ảnh gốc Việt.”
Theo số liệu khán giả mà công ty phát hành phim nghiên cứu, thu thập, có gần nửa triệu cư dân gốc Việt tại ba vùng trong số mười khu vực miền Tây Hoa Kỳ đông dân Việt Nam, là Los Angeles-Riverside-Orange County ở Nam California, San Francisco-Oakland-San Jose ở Bắc California, và Seattle-Tacoma-Bremerton ở tiểu bang Washington.
Còn ở miền Ðông nước Mỹ, chỉ nội vùng Washington D.C. và Boston trong số tám khu vực đông người Việt, đã có hơn 70,000 đồng hương. Ngoài ra, tổng cộng các thành phố tập trung đông dân Việt ở vùng Trung-Tây và phía Nam, bao gồm cả Houston, có không dưới một phần tư triệu người Việt Nam.
Thị trường điện ảnh gốc Việt, hóa ra, khá mênh mông. Nhưng trong tương lai gần, Wave Releasing sẽ đi những bước khởi thủy ở những thị trường quen thuộc và gần gũi, một thời gian trước khi tiến xa hơn.
Theo Stephane Gauger dự tính, “Ngoài Nam California, Wave Releasing cũng sẽ phát hành phim ở San Jose. Trước mắt có thể bán được 10,000 vé ở vùng thung lũng hoa vàng.”
Và như vậy, bên cạnh các nhà đầu tư , Stephane Gauger cho biết anh và Hàm Trần cùng điều hành nhóm, nhận thấy khó khăn trước mắt không phải là thị trường mà là nguồn tài chánh để phát triển nhanh và rộng như ý nguyện lâu dài của Wave Releasing.
Anh cho biết, giai đoạn ban đầu của công ty khoảng ba tháng, đầu tư đủ để phát hành phim khắp năm thành phố lớn có đông khán giả Việt Nam. Sau đó sẽ bỏ thêm tiền, chiếu phim nhiều thành phố khác. Stephane Gauger nói, “Trước mắt, sẽ chiếu cho các nhà đầu tư duyệt, sau ba tháng, họ sẽ duyệt chi tiền chiếu thêm và đầu tư phát triển thị trường.”
Trước khi dự phóng ước mơ phát triển nền nghệ thuật cộng đồng Việt Nam, Wave Releasing - gồm toàn những người có tay nghề trong ngành điện ảnh - đã nghiên cứu nhiều trường hợp và khuynh hướng suốt lịch sử điện ảnh Mỹ.
“Như phim 'Do the Right Thing,' khi khởi chiếu, ít người Mỹ đen đi coi,” Hàm Trần kể, “Sau khi phim chiếu thành công, nhiều người Mỹ đen ủng hộ. Và kể từ đó, nhiều diễn viên và nhà sản xuất Mỹ gốc Phi đã có chỗ đứng trong nền điện ảnh Hoa Kỳ.”
Quay trở lại nền điện ảnh của người Việt hải ngoại, Hàm Trần nói rằng các giải của “Owl and the Sparrow” đã bắt đầu mở đường tiên phong cho những phim Việt Nam khác.
Trong số 14 giải nhất hoặc đặc biệt khắp nước Mỹ và Âu Châu, “Cú và Chim Se Sẻ” đã sớm đạt được nhiều giải xuất sắc tại các đại hội điện ảnh như: Los Angeles Film Festival, Heartland Film Festival, Rotterdam Film Festival, San Francisco Intl. Asian American Film Festival, Asian Film Festival of Dallas, v.v...
Ðạo diễn Hàm Trần kết luận: “Nếu không so với một vài phim quá nổi bật của Mỹ, người Việt Nam làm phim hay không thua kém dân bản xứ là mấy. Chính vì vậy mà Wave Releasing muốn có cơ hội cho người Việt thưởng thức phim hay đúng khẩu vị Á Ðông.”
Ðể có một công ty phát hành phim lâu dài, đưa phim Việt Nam vào thị trường Mỹ và phát triển nền điện ảnh hải ngoại, anh Stephane Gauger tâm sự, “Phim chiếu ra phải có lời, để đầu tư vào tương lai, có thêm nhiều phim hay.”
“Muốn được như vậy, khán giả Việt Nam, cộng đồng Việt Nam cần phải hỗ trợ, giúp đỡ nền nghệ thuật của chính con em mình, bằng cách không sao chép dĩa phim, không nạp phim từ Internet,” anh giải thích.
Khi “download” hoặc “copy” phim để coi, theo giám đốc phát triển doanh vụ của Wave Releasing, “Ðó cũng chính là lúc khán giả đã làm hại nền nghệ thuật mà mình đang thưởng thức.”
Về phần nhà phát hành, Stephane Gauger cho biết, “Chúng tôi sẽ phải giữ kỹ dĩa phim, hạn chế tối đa việc lọt phim ra khỏi luồng phát hành chính thức.”
Ngoài đạo diễn Hàm Trần phụ trách phần phát triển thị trường cho Wave Releasing, các thành viên trụ cột của công ty phát hành phim là: Timothy Linh Bùi, tổng giám đốc điều hành, Stephane Gauger, giám đốc phát triển doanh vụ, Nguyen “Wyn” Tran, giám đốc thương mại và phân phối, Kenneth Nguyen, giám đốc liên lạc bảo trợ. Bên cạnh các nhân vật chủ chốt, Wave Releasing còn có người cố vấn điều phối rạp là Andy Gruenberg. (T.Ð.)