Cá heo có thể có bộ não lớn, nhưng một nhà khoa học Nam Phi cho biết những con chuột thí nghiệm và thậm chí cả cá vàng còn tinh khôn hơn chúng.

Paul Manger từ Đại học Witwatersrand ở Johannesburg cho rằng bộ não bự của cá heo, cá voi và cá heo mỏ chỉ có một chức năng là giữ cho máu của chúng luôn nóng trong môi trường nước lạnh, chứ chẳng phải là dấu hiệu của trí thông minh.

Cá heo mỏ. Ảnh: Reuters.

"Chúng ta đánh đồng bộ não lớn của mình với trí tuệ. Qua nhiều năm, chúng ta xem xét tất cả đặc điểm này và tuyên bố cá heo mỏ ắt phải thông minh lắm".

"Vấn đề thực sự trong logic này là nó lập luận rằng tất cả các bộ não đều được thiết kế giống nhau... Nhưng khi bạn nhìn vào cấu trúc não của cá heo mỏ, bạn thấy nó không được tạo ra cho những quá trình xử lý thông tin phức tạp", ông phát biểu.

Với tư cách là nhà thần kinh học, quan điểm của Manger chắc chắn sẽ gây ra sự xáo trộn trong cộng đồng từ lâu vẫn gán cho cá heo mỏ những đặc tính như thông minh, tình cảm và các đặc tính nhân bản khác của người. Chúng được xem là một trong những loài thông minh nhất. Nhưng Manger cho biết sự thực lại khác.

Não bộ, ông nói, cấu thành từ các neuron và tế bào thần kinh đệm. Các tế bào đệm này tạo ra môi trường cho các neuron hoạt động và sinh nhiệt là một trong những chức năng của chúng.

"Cá heo mỏ có rất nhiều tế bào thần kinh đệm và rất ít neuron. Não của nó không được tiến hoá để xử lý thông tin - mà được thiết kế để đối phó với những thử thách về nhiệt độ khi con thú sống trong môi trường nước", Manger nói.

Manger cũng cho biết những hành vi quan sát được đã ủng hộ quan điểm mới của ông về sự tối dạ của cá heo mỏ.

"Bạn đặt một con thú vào một cái hộp, dù đó là con chuột hay chuột nhảy, điều đầu tiên nó muốn làm sẽ là trèo ra ngoài. Nếu bạn không đậy một cái nắp lên chiếc bát tộ có chứa một con cá vàng, nó cũng sẽ cố gắng nhảy ra ngoài để mở rộng môi trường sống của mình", ông nói.

"Nhưng một con cá heo mỏ không bao giờ làm điều đó. Trong các công viên biển, những đường phân cách chúng chỉ cao vài chục phân phía trên mặt nước giữa những cái bể khác nhau.

Tại sao vậy? Vì theo Manger, đơn giản là ý nghĩ trên không có trong tư duy nghèo nàn của chúng.

Cá heo mỏ nhảy qua những cái vòng tại các công viên biểu diễn chỉ bởi vì chúng có phản xạ là sẽ nhận được phần thưởng thức ăn.

"Cá heo mỏ thực sự có thể xâu chuỗi tới 16 hành vi đáp ứng trước những kích thích, nhưng điều đó chỉ chứng tỏ chúng được huấn luyện tốt chứ không phải là một sinh vật thông minh.

Và nếu chúng tinh khôn hơn, chúng đã không bị mắc vào lưới đánh cá, Manger nói. "Nếu chúng thực sự thông minh, chúng chỉ việc nhảy qua lưới vì cái lưới này vẫn hoàn toàn ở dưới nước".

T. An (theo Reuters)