David Pham (Pham Duy Xuyen)
to vt-nth-nhatrang
Xin cho php ti chuyển lại v lần chuyển trước thiếu bi của nh văn Nguyễn Xun Hong
Cảm khi về một đoản văn:
Ti cần một ngọn lửa! Của Nh Văn Nguyễn xun Hong, cựu học sinh Truờng Trung Học V Tnh Nha Trang, đăng trn Đai Tiếng Ni Hoa Kỳ ngy 23 thng 7 năm 2012
Tacoma, ngy ... thng ... nam 2014
Thanh Thanh ơi,
Cm ơn em đ gởi cho anh bi văn của Nguyễn Xun Hong.
Thật tnh m ni, từ trước đến nay, anh chưa bao giờ được đọc một đoản văn rất ngắn v hay như thế.
Thanh Thanh đ hỏi anh:
"- C cảm khi g về bi văn của Nguyễn xun Hong?"
Ni một cch thnh thật, chữ nghia của nh văn Nguyễn xun Hong l ngn ngữ của ring ng.
Thứ ngn ngữ ring biệt, đa dạng m ng đ dng rất su sắc ... mang triết l tr tuệ vừa m phạm vừa c ẩn dụ chnh trị học, nếu ta chịu kh suy ngẫm những ngn ngữ đ n cn bao hm cả x hội học v nhiều lnh vực khc; m trong đ tc giả đ ni ln những xc cảm của chnh mnh, của bạn b, của dn tộc v ng cn muốn bao hm ci bất hạnh của cả nhn loại.
Anh khng phải l một nh ph bnh văn học nhưng hiện tượng trong văn học kể cả những từ ngữ m nh văn Nguyễn Xun Hong đ dng n đ khng thể thiếu v cũng khng thể thừa, d chỉ một chữ.
Em hỏi th anh phải ni, chứ tầm thường như anh m ph bnh văn của Nguyễn Xun Hong th quả l anh qu hm hồ, tham lam m vị tr, hon cảnh khng cho php anh lm diều đ.
Nhưng nếu viết để em theo di, tham khảo bi viết: "Ti cần một ngọn lửa!"; th anh mới dm giải thch ring cho em m thi.
Đ Thanh Thanh thy khng? Đoản văn ni trn vỏn vẹn c 19 dng, kể cả tn tựa đề của bi viết.
Anh cố đếm thử, ng chỉ viết c 280 chữ, với 5 phn đoạn rất ngắn m ng đ diễn tả được mnh muốn ni, quan điểm sống, lng yu tổ quốc, ci bất hạnh của khốn cng ... ci lạnh cng của gi rt, ci bụng đi meo ...
Chừng ấy chữ nghĩa m ng đ lột trần được một x hội bất cng, một đất nước vinh quang những ngho đi, lầm than, n lệ.
Anh cũng c gắng, thử bỏ bớt một chữ trong bi văn cũng khng thể được, hoặc anh thm một chữ no vo bi văn cũng khng xong. Chữ nghĩa như an bi, n đ trật tự như no bộ của ng đ xếp sẵn rồi viết ra m chng ta khng thể no thm hay bớt d chỉ c một chữ cũng khng xong.
Em hy đọc lại đoản văn ny, Thanh Thanh sẽ thấy, đy l lối hnh văn sng tạo mang rất nhiều ẩn dụ, dng một sự việc ny để ni ln kết quả của một trạng thi khc.
Bức phng ảnh m Nh Văn Nguyễn xun Hong đ cho chng ta xem l những lăng knh hội tụ, kh phai mờ trong tm khảm của người đọc, rồi từ đ những ức chế trong lng ta sẽ được nhn qua thấu knh hội tụ m chn dung của nhn vật trong doản văn sẽ hiện r như lưu lượng của một dng sng đang bị tắt nghẽn... hay dng nước đang chảy xiết vo đại dương mng mnh.
Đy, anh giải thch thật giản dị về phn đoạn 5 để kết luận cảm nghĩ của anh, về bi đoản văn ny.
Nh Văn Nguyễn xun Hong đ viết: "Ti đang cần một ngọn lửa. Liệu em c phải l một que dim?" (NXH)
Tn của bi viết: Ti cần một ngọn lửa!
Cuối bi ng lại viết: Ti đang cần một ngọn lửa!
Đ, em thấy khng? Chữ nghĩa v ngn từ, lời văn v ngay cả niệm, chng ta khng thể no thm hay bớt một chữ no.
Nếu em đem chữ đang ở cuối bi văn ln 'tn tựa đề' của bi văn th em sẽ thấy n khc biệt v cng.
Rất tiếc trong phạm tr ny, anh cũng khng c đủ thời gian để giải thch cho Thanh Thanh được, Nếu c dịp anh sẽ giải thch thm thật r rng cho em r nh,
"Ti đang ..." c nghĩa l một hnh động đ v đang tiếp diễn trong hiện tại v n cn tiếp tục trong tưong lai cho mi đến khi no ng, đất nuớc mnh, kẻ khốn cng khng cn cần nữa ...ngọn lửa đấu tranh mới thi!
Nếu ni rộng ra, tha nhn, lng bc i của ng, em đừng nghĩ đơn thuần l ng chỉ ch kỷ ni về ng, c nhn ng m ng muốn ni đến đại chng, một dn tộc Việt v bao hm cả nhn loại ...
Cn cu: "Liệu em c phải l một que dim?"
Trong cu ny, anh chỉ ni đến chữ em ... thi. Anh tạm để yn đ, rồi một mai anh sẽ ngấu nghiến từng chữ, từng dấu chấm cu để thấy được đời thuờng ny, sao lại c Một Nguời M Đ Dng Chữ Nghia Như nh văn Nguyễn xun Hong.
Trở lại chữ 'em' trong bi nh.
"em" l nhn xung đại danh từ, ngi thứ 2, số t: {em, anh, bạn.}
Vậy 'em' l ai m tc giả muốn hỏi: Em cung c thể l nguời vợ, người tnh của tc giả. Em cũng cn c nghia bao hm c nguời trẻ, thế hệ mai sau.
Em cũng c thể l Thanh Thanh, l anh.
V n cn bao hm cả một nhm nguời: Hy cho tc giả một que dim, để nh văn Nguyễn Xun Hong, đốt sng suởi ấm tm hồn ng, rồi que dim lửa nhỏ đ sẽ bng ln soi sng cho quật cuờng của dn tộc đang ... đang ...đang ngho đi, x hội đang bất cng m qu hương chng ta l một nh t to lớn, đang nhốt cả 90 triệu đồng bo.
Nguời Cổ Tch
Ti cần một ngọn lửa!
bởi Nguyễn Xun Hong
Ti c một khạp gạo, truớc đy, mỗi ngy vẫn giở nắp ra mc vi lon nấu ăn, nghi rằng mnh cn sức khoẻ c thể trồng cấy cy bừa, gặt hi. Nhung một buổi sng thức dậy, nhn vo khạp gạo thấy gạo khng cn nữa. Buớc ra ruộng, nhn thấy cnh đồng mnh mng kh cạn, bỗng thấy tứ chi r rời, đầu c chong vng. Hnh
nh ư mu khng cn chảy ln đầu nữa. Ti ng xuống trn miếng ruộng ti đ từng cy bừa. Giống
nh ư một nng dn, những cnh đồng truớc mặt khng cn l đất đai của mnh nữa.
Ti đang l một nguời v gia c ư trong chữ ngh ĩa - một homeless trong một thnh phố của đất nuớc tr ph. Ti đang nằm ngủ d ưới lề đuờng, khng mền gối chiếu chăn. Ti đang co ra lạnh cng tr ước một ngi nh sng đ n đầy tiếng ni
c ười ....
Ti đang đứng tr ước một nh hng ăn m bụng khng một hạt c ơm. Ti t ưởng minh đang đứng bn một thng phuy đầy rc ruới trn bi đất bn bờ sng d ưới gầm cầu Golden Gate của thnh phố San Francisco v cần một ngọn lửa ...
Ti đi tm những que dim r ơi rớt đ đy, nh ưng những que dim đ chy. Ti đi tm những bật lửa, nh ưng những bật lửa chỉ cn tim v đ kh cạn xăng. Ti đi tm những cọng r ơm, những trang giấy, nh ưng tất cả đều đ ướt. Ti đi tm những giọt xăng dầu
nh ưng sao tm hoi m khng thấy ....
Ti đang cần một ngọn lửa! Liệu em c phải l một que dim? {NXH}
23.07.2012
___________________
http./wwwe.voatiengviet.com/content/toi-can=mot-ngon-lua-1443822.html
|